niedziela, 8 listopada 2015

Piszemy renku
Część 1 - Junicho

Renku ma wiele odmian. Podziału dokonujemy ze względu na ilość strof, tematykę a także sekwencję w jakiej występują w strofach pory roku. Dzisiaj omówię junicho, bo będziemy je pisać w najbliższej przyszłości. Składa się ono z 12 strof. To krótki ale bardzo dynamiczny utwór.
Pory roku to nieodłączna część renku, każda ma swoje odpowiednie miejsce, a tradycyjnie hokku zawiera w sobie kigo obecnie królującej. Tylko w hokku występuje kireji, tradycyjnie powinno być zaznaczone, pozostałe zwrotki nie mają cięcia. Strofy łączą się ze sobą jak łańcuch pierwsza z drugą, druga z trzecią, ale już nie z pierwszą. Powiązania powinny być luźne i jak najbardziej zaskakujące. Unikajmy powtarzania użytych już tematów. Strofa długa + krótka powinny tworzyć całość, podobną do tanka. My użyjemy schematu zimowego junicho, gdyż zima za pasem, a nie wiadomo kiedy dokładnie zaczniemy pisać (mam nadzieję, że wkrótce).
Pisząc pamiętajmy, że nie cofamy się wstecz czyli strofa o pierwiosnkach powinna znajdować się przed strofą o kwitnących drzewach, a nie odwrotnie. Tak samo ze strofami miłosnymi wczesna miłość potem dojrzała. Nie unikamy strof erotycznych.
W renku obowiązkowo powinna znaleźć się strofa z kwiatami i księżycem, tak samo kilka strof miłosnych. Strofy miłosne zawsze występują w grupie, a księżyc i kwiaty mają swoje stałe miejsce w zależności od typu renku.
Tradycyjnie wyróżniamy w renku trzy części jo-ha-kyu. Jo - czyli swoiste powitanie. Hokku powinno określać cel w jakim zbierają się poeci, jest to strofa formalna w tonie. Wakiku jest wzmocnieniem hokku, daisan wyraźnie powinien odcinać się od hokku, jest to strofa bez określonej pory roku, więc mamy dużą dowolność. W junicho do części jo zaliczamy pierwsze 3 strofy. Część ha jest już mniej formalna, po powitaniu zaczyna się zabawa, poeci rozmawiają ze sobą, poruszane są różne tematy. Jest to część dynamiczna, łączenia są zaskakujące, mogą być zabawne, ale nie muszą. Ostatnia część kyu to wyciszenie, spotkanie poetów dobiega końca, są już zmęczeni dysputami, to spokojniejsza część zwieńczona strofą ageku która jest swoistym podsumowaniem utworu, powinna też w jakiś sposób współgrać z hokku.
Tradycyjnie junicho było pisane na jednej stronie.

Poniżej schemat junicho dla zimowego hokku wg Darlingtona.

#1 hokku - zima + księżyc
#2 wakiku - bez kigo/zima (do wyboru)
#3 daisan - bez sezonu
#4 - bez kogo + miłość
#5 - bez kigo + miłość
#6 - jesień/wiosna (do wyboru)
#7 - jesień/wiosna (do wyboru - w zależność co wybrane w strofie #6)
#8 - bez kigo
#9 - lato + kwiat
#10 - bez kigo
#11 - wiosna/jesień (w zależności od wyboru w #6)
#12 - wiosna/jesień

Nie pozostaje mi nic innego jak zaprosić do pisania :)