Piszemy renku
Część 1 - Junicho
Renku ma wiele odmian. Podziału
dokonujemy ze względu na ilość strof, tematykę a także sekwencję
w jakiej występują w strofach pory roku. Dzisiaj omówię junicho,
bo będziemy je pisać w najbliższej przyszłości. Składa się ono
z 12 strof. To krótki ale bardzo dynamiczny utwór.
Pory roku to nieodłączna część
renku, każda ma swoje odpowiednie miejsce, a tradycyjnie hokku
zawiera w sobie kigo obecnie królującej. Tylko w hokku występuje
kireji, tradycyjnie powinno być zaznaczone, pozostałe zwrotki nie
mają cięcia. Strofy łączą się ze sobą jak łańcuch pierwsza z
drugą, druga z trzecią, ale już nie z pierwszą. Powiązania
powinny być luźne i jak najbardziej zaskakujące. Unikajmy
powtarzania użytych już tematów. Strofa długa + krótka powinny
tworzyć całość, podobną do tanka. My użyjemy schematu zimowego
junicho, gdyż zima za pasem, a nie wiadomo kiedy dokładnie
zaczniemy pisać (mam nadzieję, że wkrótce).
Pisząc pamiętajmy, że nie cofamy się
wstecz czyli strofa o pierwiosnkach powinna znajdować się przed
strofą o kwitnących drzewach, a nie odwrotnie. Tak samo ze strofami
miłosnymi wczesna miłość potem dojrzała. Nie unikamy strof
erotycznych.
W renku obowiązkowo powinna znaleźć
się strofa z kwiatami i księżycem, tak samo kilka strof miłosnych.
Strofy miłosne zawsze występują w grupie, a księżyc i kwiaty
mają swoje stałe miejsce w zależności od typu renku.
Tradycyjnie wyróżniamy w renku trzy
części jo-ha-kyu. Jo - czyli swoiste powitanie. Hokku powinno
określać cel w jakim zbierają się poeci, jest to strofa formalna
w tonie. Wakiku jest wzmocnieniem hokku, daisan wyraźnie powinien
odcinać się od hokku, jest to strofa bez określonej pory roku,
więc mamy dużą dowolność. W junicho do części jo zaliczamy
pierwsze 3 strofy. Część ha jest już mniej formalna, po powitaniu
zaczyna się zabawa, poeci rozmawiają ze sobą, poruszane są różne
tematy. Jest to część dynamiczna, łączenia są zaskakujące,
mogą być zabawne, ale nie muszą. Ostatnia część kyu to
wyciszenie, spotkanie poetów dobiega końca, są już zmęczeni
dysputami, to spokojniejsza część zwieńczona strofą ageku która
jest swoistym podsumowaniem utworu, powinna też w jakiś sposób
współgrać z hokku.
Tradycyjnie junicho było pisane na
jednej stronie.
Poniżej schemat junicho dla zimowego
hokku wg Darlingtona.
#1 hokku - zima + księżyc
#2 wakiku - bez kigo/zima (do wyboru)
#3 daisan - bez sezonu
#4 - bez kogo + miłość
#5 - bez kigo + miłość
#6 - jesień/wiosna (do wyboru)
#7 - jesień/wiosna (do wyboru - w
zależność co wybrane w strofie #6)
#8 - bez kigo
#9 - lato + kwiat
#10 - bez kigo
#11 - wiosna/jesień (w zależności od
wyboru w #6)
#12 - wiosna/jesień
Nie pozostaje mi nic innego jak zaprosić
do pisania :)
